Zdrowa dieta oparta na warzywach i owocach, ograniczonej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz zrównoważonych proporcjach białka roślinnego do zwierzęcego nie tylko zmniejszy ryzyko nowotworu jajnika, ale również poprawi ogólny stan zdrowia.
8 maja to Światowy Dzień Walki z RAKIEM JAJNIKA
W Polsce jest to szósty co do częstości występowania NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY kobiet. Stanowi 4 przyczyną zgonów na nowotwory (po raku piersi, płuca i jelita grubego). I niestety liczba zachorowań powoli, ale systematycznie się zwiększa.
Wśród głównych czynników ryzyka RAKA JAJNIKA wymienia się:
- przebycie menopauzy
- rak jajnika w rodzinie
- stymulacja owulacji
- niepłodność, bezdzietność
- endometrioza
- nadmierna masa ciała
- palenie papierosów
- cukrzyca.
Do głównych działań profilaktyki nowotworowej zalicza się:
- regularne wizyty ginekologiczne (w tym wykonywanie USG przezpochwowego).
- prowadzenie prozdrowotnego trybu życia
Korzystna może być dieta bogata w przeciwutleniacze i witaminę D (też w formie suplementacyjnej). Zdrowa dieta oparta na warzywach i owocach, ograniczonej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz zrównoważonych proporcjach białka roślinnego do zwierzęcego nie tylko zmniejszy ryzyko nowotworu jajnika, ale również poprawi ogólny stan zdrowia.
Jakie czynniki z diety mogą być naszym sojusznikiem w prewencji chorób nowotworowych?
🥦 Wysoka podaż warzyw i owoców – zarówno antyoksydanty występujące w kolorowych warzywach i owocach, jak i zawartość błonnika pokarmowego mają potwierdzoną skuteczność w walce z niektórymi rodzajami nowotworów. Warto zwrócić uwagę na warzywa krzyżowe, takie jak: brokuły, brukselka, kapusta, kalafior, rzodkiewka, rzepa, gorczyca, które obfitują w glukozynolany, substancje zawierające siarkę. Związki te mają silne działanie hamujące proces nowotworowy.
🥗 Odpowiednia podaż błonnika pokarmowego działać może prebiotycznie dbając o rozwój cennych bakterii jelitowych. Produkty zawierające błonnik pokarmowy prawdopodobnie wykazują działanie ochronne w stosunku do nowotworu jelita grubego. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które powstają w wyniku fermentacji w jelicie, a przede wszystkim kwas masłowy, są czynnikami, które mogą wpłynąć na zatrzymanie cyklu komórkowego komórek zmienionych nowotworowo.
🍞 Produkty razowe o niskim IG. Dieta wysoko przetworzona o wysokim ładunku glikemicznym sprzyja rozwojowi otyłości powiązanej z chorobami nowotworowymi, jak i powstawaniu guzów.
🐠 Odpowiednia podaż kwasów tłuszczowych omega-3. Kwasy z rodziny n-3 mogą przyczynić się do zmniejszenia zachorowalności na schorzenia nowotworowe, między innymi gruczołu sutkowego, jelita grubego, trzustki, gruczołu krokowego, płuc i żołądka
🍰 Niska podaż przetworzonych produktów – izomery trans KT, barwniki, wzmacniacze smaku zawarte w tego rodzaju produktach działają pro-nowotworowo.
🥛 Fermentowane produkty mleczne – Produkty dostarczające wapnia prawdopodobnie wykazują działanie ochronne przed chorobą nowotworową jelita grubego. Dodatkowo zawierają bakterie kwasu mlekowego.
Dodatkowo warto zwrócić uwagę na:
🥓 Obróbkę kulinarną – Potencjalnie rakotwórcze są potrawy: pieczone, smażone, grillowane, a także żywność przetworzona, peklowana.
🍅 Wartość energetyczną diety – otyłość i nadwaga wynikające z nadwyżki kalorycznej wiążą się z podwyższonym ryzykiem zachorowania na raka okrężnicy, gruczolakoraka przełyku, raka piersi po menopauzie, trzonu macicy, nerki, raka trzustki oraz najprawdopodobniej zwiększają ryzyko rozwoju raka pęcherza moczowego.
🍿 Stopień przetworzenia i pochodzenie żywności – niektóre dodatki do żywności (np. błękit pantotenowy, azotan (III) sodu, azotan (V) sodu, butylohydroksyanizol) w większej ilości mogą mieć działanie rakotwórcze. Warto więc zadbać o to, by żywność była jak najmniej przetworzona i naturalna a jej skład był możliwie najkrótszy.
🥜 Świeżość produktów – rakotwórcze aflatoksyny najczęściej występują w niewłaściwie przechowywanych ziarnach zbóż, nasionach roślin strączkowych, orzechach, suszonych owocach (figach, rodzynkach), olejach roślinnych i przyprawach (pieprz, papryka, gałka muszkatołowa, imbir, kurkuma).
Małgorzata Mleko dietetyk Wieliczka
